Header Ads

An article in Filipino: An experiment

ONE of the biggest shortcomings of our national discourse — and of our efforts to build a nation — is that our intellectual elite almost always uses our colonists’ language, English, almost as its medium of communication. The masses on other hand use Filipino.

All of our mainstream print media, and even the “transcript” version of broadcast networks, use English, even more precisely “American English.” Sadly, only Ang Bayan, the communist newspaper, uses Filipino as its official language.

But it still has an English version.

Sadly, our scholars and intellectuals who have struggled to use Filipino, mostly because of ideology, are more of the literary, navel-gazing type, and seldom, if ever, write in Filipino on political issues.

There is no columnist who writes regularly in Filipino, except those in the tabloid Filipino-language-only Bulgar. I wrote for Bulgar a few years back, and my colleagues (surprisingly or not) included Senators Imee Marcos (my favorite), Jinggoy Estrada, Bong Revilla (“Anak ng Teteng” was his column’s title), Bong Go, Migs Zubiri and Grace Poe. While I enjoyed translating my mind into Filipino, I would get a headache after finishing each column in Filipino, which required only 400 words, when my pieces here usually run into 1,200 words.

While applauding Bulgar for having columnists writing in Filipino, I suspect several of the senator columnists merely employed ghostwriters, a no-no for ethical publications.

Groundbreaking or experimental?

How can we Filipinos imagine our nation, in the context of Benedict Anderson’s groundbreaking definition of “nations as imagined communities,” if the elite and the masses speak different languages?

There might be a way out of this quagmire. The fast-growing Facebook page “Optics Politics,” whose articles have been of excellent quality, recently posted pieces in Filipino. I post its latest article here — truncated a bit because of this column’s space limitations.

It’s my experiment to see if such pieces in Pilipino will be read by more Filipinos than those using hifalutin but unintelligent words in English. An indication, though, of Filipino’s limitations is that the piece was titled “Ang Destruktibong Impeachment.”

Facebook

The Facebook column starts here:

Sa isang matapang at hindi pangkaraniwang hakbang, isang impeachment complaint ang isinampa laban kay Bise Presidente Sara Duterte, na binigyan ng mga alegasyon ng mga paglabag sa Konstitusyon, pandarambong, korapsyon, panunuhol, pagtataksil sa tiwala ng publiko, at iba pang mataas na krimen. Ang tinatawag nilang makasaysayang hakbang na ito, na suportado ng isang samut-saring grupo ng mga lider ng civil society, dating opisyal ng gobyerno, at mga pinakamaingay na kritiko ng administrasyong Duterte, ay hindi isang pagtatangkang protektahan ang integridad ng gobyerno ng Pilipinas, kundi isang politikal na pag-atake laban sa isang lider na naglakas-loob na sumalungat sa kasalukuyang kalakaran.

Ang impeachment na ito, na puno ng malawakang alegasyon, ay higit pa sa isang seryosong pagtatangkang sirain at pabagsakin ang isang makapangyarihang personalidad sa politika, kaysa isang tapat na pagsusumikap na makamit ang hustisya. Mula sa mga paratang ng maling pamamahala sa pondo — tulad ng umano’y maling paggamit ng milyun-milyong pisong confidential funds — hanggang sa sensational na akusasyon ng pagkakasangkot sa mga extrajudicial killings, ang mga paratang ay tila maingat na binuo upang atakihin ang bawat aspeto ng karera ni Bise Presidente Duterte. Ngunit ang mga paratang na ito ay mas katulad ng isang politikal na pagsalakay kaysa isang legal na estratehiya, na nilalayong sirain ang kanyang imahe at pahinain ang kanyang impluwensya sa darating na halalan sa 2025.

Ang mga nagsampa ng kaso ay nagbigay lamang ng malawak na akusasyon inaakusahan si Bise Presidente Duterte ng lahat mula sa korapsyon hanggang sa pansariling pagpapayaman, ngunit wala ni isa sa mga ito ang napatunayan ng matibay na ebidensya. Marami sa mga paratang na ito ay matagal nang nasuri, madalas na sa pamamagitan ng mga legal na proseso, kaya’t ang muling paglitaw ng mga ito ay bahagi lamang ng isang kalkuladong politikal na estratehiya upang pahinain ang kanyang kredibilidad.

Duterte

Ang pag-akusa kay Duterte ng “paglabag sa Konstitusyon,” partikular sa isyu ng confidential funds, ay parang pagpapabaya sa mas malawak na konteksto ng kung paano karaniwan ang mga pondo ng ganitong klaseng klasipikasyon sa gobyerno at kung paano ang mga katulad na aksyon ay pinapalampas kapag isinagawa ng ibang mataas na opisyal. Ang mga paratang na ito ay hindi lamang tungkol sa pananagutan, kundi isinusuong upang ipakita siya bilang corrupt, incompetent, at hindi karapat-dapat sa posisyon.

Ngunit matalino na ang mga Pilipino upang mapansin na ang mga paratang na ito ay hindi tungkol sa proteksyon ng interes ng publiko, kundi upang patahimikin ang isang makapangyarihang personalidad sa politika na patuloy na lumalakas ang impluwensya.

Tinarget din ng impeachment complaint ang papel ni Bise Presidente Duterte sa giyera kontra droga at ang kanyang umano’y pagkakasangkot sa mga extrajudicial killings. Ito marahil ang pinaka-politikal na bahagi ng mga paratang, dahil layunin nitong pawiin ang kanyang pamumuno at ang kanyang dedikasyon sa mga polisiya na nagbigay sa kanya ng malawakang suporta. Ang parehong mga kritisismo ay itinulak laban sa kanyang ama, ang dating Pangulong Rodrigo Duterte, upang sirain ang kanilang mga pagsusumikap na muling buhayin ang kaayusan sa isang bansang tinatamaan ng karahasan dulot ng droga.

Ngayon, sa pagsasampa ng impeachment na ito, ang mga pwersang matagal nang kumalaban sa pamilyang Duterte ay naglalayong tapusin ang kanilang sinimulan — ang pagwasak sa political dynasty na humubog sa puso at isipan ng milyun-milyong Pilipino.

Paratang

Ang mga paratang ng panunuhol at ang umano’y pagtanggap ng pondo mula sa mga kilalang drug personalities ay batay sa mga haka-haka at walang matibay na ebidensya. Kung totoo man ang mga ito, matagal na sanang umabot sa pampublikong diskurso. Sa halip, bahagi lamang ito ng isang naratibo na nilalayong magpakita kay Duterte bilang corrupt at may maling intensyon. Ang kawalan ng konkretong ebidensya ay nagbubukas ng mata sa katotohanan na ang mga paratang na ito ay isang bahagi ng isang pampolitikang pagsira sa kanyang imahe.

Higit pa rito, ang mga alegasyon ng “psychological incapacity” at “mental fitness” ay umabot na sa isang katawa-tawang antas. Ang mga paratang ng tantrums at public meltdowns ay hindi lamang isang matinding distorsyon ng realidad kundi isang desperadong pagtatangkang ipakita si Bise Presidente bilang hindi matino, na magpapahina sa kanyang kakayahan bilang lider.

Ngunit marahil ang pinaka-nakapagpapakita ng walang kabuluhan ang impeachment na ito ay ang kawalan ng laman ng mga alegasyon. Isang unang pagsusuri sa mga paratang ay nagpapakita ng isang walang lamang kaso, na kulang sa mga sustansya at oxygen upang mabuhay sa parehong mababang kapulungan at mataas na kapulungan ng Kongreso. Maliban na lamang kung ang mga mambabatas ay magpapanggap na mga parrot na inuulit lamang ang kanilang naririnig o maging mga unggoy na sumusunod sa mga maling alegasyon, ang mga paratang na ito ay malabong magtagumpay.

Sa katunayan, may mga kumakalat nang bulung-bulungan ng bilyon-bilyong pisong mga suhol na narinig mula sa mga pasilyo ng mga may kapangyarihan, na nagpapahiwatig na ang mga pwersang nasa likod ng impeachment na ito ay higit na nag-aalala tungkol sa kanilang mga sariling interes kaysa sa paghahanap ng hustisya.

Dagdag pa rito, marami sa mga alegasyon na nakasaad sa mga artikulo ng impeachment ay tila katawa-tawa at mas angkop na ilarawan bilang mga ligaw na bulaklak na nawala sa mga pinakamadilim na pasilyo ng Kongreso. Ang mga walang saysay na pahayag na ito, na walang koneksyon sa anumang makatwirang batayan, ay tila nababagay lamang sa isang nobelang kathang-isip kaysa isang legal na proseso. Ang mga ito ay kasing walang kabuluhan ng mga ligaw na bulaklak na hindi nagkaroon ng pagkakataong mamulaklak, nawawala sa mga anino ng isang pulitikal na palabas kaysa matatag na nakatanim sa anumang matibay na ebidensya. Kung ang Kongreso ay magbibigay-buhay sa mga walang batayang paratang na ito, magbibigay sila ng puwang sa mga alegasyong, sa pinakamahusay na pagkakataon, ay tila kathang-isip lamang at sa pinakamasama, ito ay gawa-gawang mga paratang upang magsilbi sa isang politikal na layunin.

Ang impeachment na ito ay hindi isang marangal na pagsusumikap upang itaguyod ang hustisya; isang politikal na atake ito na layuning pahinain si Bise Presidente Duterte bago ang isang halalang magpapabago sa hinaharap ng Pilipinas. Isang pagtatangka upang wasakin ang kanyang pampublikong kredibilidad, alisin ang kanyang pamumuno, at magbigay-daan sa mga naghahangad na ibalik ang luma at bulok na kaayusan sa pulitika — isang kaayusan na batay sa korapsyon, nepotismo, at kapangyarihan ng kakaunti. Sa madaling salita, ang impeachment na ito ay isang pag-atake sa mismong diwa ng pananagutan sa politika.

I hope us columnists here are allowed to write in Filipino.


Facebook: Rigoberto Tiglao

X: @bobitiglao

Website: www.rigobertotiglao.com

The post An article in Filipino: An experiment first appeared on Rigoberto Tiglao.



An article in Filipino: An experiment
Source: Breaking News PH

No comments:

Powered by Blogger.